Noworodek i pies – jak zadbać o bezpieczeństwo i komfort zarówno malucha, jak i zwierzaka?
Mówi się, że pies jest najlepszym przyjacielem człowieka. Czy małego człowieka również? Wbrew pozorom odpowiedź na to pytanie jest dużo bardziej złożona niż mogłoby się wydawać. Nawet najspokojniejszy i najbardziej posłuszny zwierzak może zaskoczyć swoich opiekunów, gdy wcześniej sam zostanie zaskoczony skrajnie nową sytuacją, a taką z pewnością jest pojawienie się w domu noworodka. Jak przygotować psa na tę wielką zmianę i jak pracować z nim już po narodzeniu maluszka? Porady w tej kwestii przygotował Wadim Lis, psi behawiorysta.
Statystyki pokazują, że psy dużo częściej gryzą dzieci niż dorosłych. Dzieje się tak najczęściej z dwóch powodów: pies nie został nauczony, jak zachowywać się wobec zupełnie obcej dla niego istoty, jaką jest malutkie dziecko lub/i opiekunowie nie zapewnili mu wystarczająco bezpiecznych i komfortowych warunków adaptacji. Należy pamiętać o tym, że pojawienie się w domu noworodka to dla psa często bardzo stresująca sytuacja, a pod wpływem takich czynników zwierzak może zachowywać się
w nieprzewidywalny sposób – i to nie jest jego wina! To na opiekunach spoczywa obowiązek odpowiedniego przygotowania czworonoga do nowej sytuacji oraz zagwarantowanie mu warunków, w których będzie mógł odpocząć i czuć się bezpiecznie.
Jak przygotować psa na nadejście maluszka?
Przede wszystkim dobra wiadomość jest taka, że niemal każdego psa można (a nawet trzeba!) na to przygotować. Psy to mądre i czujące stworzenia, z którymi można się doskonale porozumieć. Trzeba po prostu wiedzieć, jak to zrobić.
Jak wcześnie? Co najmniej 6 miesięcy przed datą porodu. Nie odkładajcie pracy z psem na ostatnią chwilę. Zwierzak potrzebuje czasu, by przyswoić sobie pewne komunikaty, komendy czy nowe zasady funkcjonowania. Zastanówcie się, jakie zmiany nastąpią w życiu psa po narodzinach Waszego potomka. Harmonogram Waszych wspólnych spacerów ulegnie całkowitemu przeobrażeniu? Dotychczasowa pora karmienia zostanie przesunięta o 2 godziny? W domu konieczne będzie przemeblowanie? A może pies straci całkowicie dostęp do jakiegoś pomieszczenia? Wszelkie zmiany wprowadzajcie powoli
i stopniowo. Bądźcie wyrozumiali i cierpliwi wobec swojego zwierzaka. Zobaczycie – to zaprocentuje!
Po narodzinach malucha w komunikacji z psem niejednokrotnie przydadzą Ci się takie komendy, jak „Do mnie”, Usiądź”, „Połóż się”, „Fe”, „Nie możesz” czy „Zostaw”. Jeśli Twój czworonożny przyjaciel jeszcze ich nie zna – początek ciąży to dobry moment, by rozpocząć intensywną naukę. Popracuj również nad psią cierpliwością, a sama z kolei naucz się odwracać uwagę zwierzaka. Zdolność ta przyda Ci się, gdy pies będzie próbował zaczepiać dziecko lub chwytać coś do niego należącego.
Coś, co teraz wydaje Wam się uroczym psim gestem, w kontakcie z noworodkiem może okazać się bardzo groźne. Przykład? Skakanie na dzień dobry. Wyobraźcie sobie, że wchodzicie do domu
z maluszkiem na rękach, a Wasz pies próbuje się z Wami tak wylewnie przywitać. Postarajcie się oduczać psa tego rodzaju nawyków, a także walczyć z problemem nadmiernej obrony zasobów, jeśli taki występuje.
Jak przedstawić psu noworodka i jak nawigować relację obojga?
Zanim przyjedziecie do domu wraz z dzieckiem, poproście kogoś, aby zabrał psa na długi spacer, tak by zwierzak trochę się zmęczył, a jego poziom podniecenia zmniejszył się.
Przed przekroczeniem progu przekażcie maluszka postronnej osobie, tak byście mogli najpierw sami przywitać się z psem. Ważne, by całość przebiegała w spokojnej atmosferze, aby pies nie uległ nadmiernej ekscytacji.
Kiedy pies się uspokoi, pokażcie mu dziecko i pozwólcie mu poczuć zapach jego stópek. Idealna reakcja psa wygląda tak, że podchodzi do malucha, wącha go, liże jego piętę, po czym spokojnie odchodzi, by zająć się sobą. Pamiętajcie, że zapoznanie jest kluczowym momentem dla całej dalszej relacji między dzieckiem i zwierzakiem.
Pokażcie swojemu czworonogowi, że wciąż jest kochany i chciany i że pozostaje niezwykle ważnym członkiem rodziny. Nie wypędzajcie go z pokoju, jeśli wcześniej miał do niego dostęp, nie krzyczcie na niego, a już zwłaszcza nie stosujcie przemocy fizycznej!
Unikajcie sytuacji, w której Wasz pies mógłby poczuć, że dziecko w jakiejkolwiek kwestii stanowi dla niego zagrożenie lub konkurencję. Oprócz poświęcania mu czasu oraz okazywania miłości i troski, ważne jest również tzw. pozytywne wzmocnienie, czyli nagradzanie psa po dobrym zachowaniu. Możecie np. dać mu do zjedzenia psi smaczek lub nawet coś „ze stołu” – wówczas ważne jest jednak, by był to produkt, którego nie jada maluch.
Walka ze złymi nawykami, tworzenie tych dobrych i ogólna praca z psem (na długo przed narodzinami dziecka) to jedno. Równie ważną kwestią jest stworzenie psiakowi przestrzeni, w której będzie się czuł swobodnie i która będzie mu służyła za bezpieczny i spokojny azyl. To może być legowisko zlokalizowane gdzieś na uboczu lub w pokoju, do którego w ciągu dnia rzadko zaglądają inni domownicy. Chodzi o ciche miejsce do spania i odpoczynku, takie, w którym pies będzie mógł zregenerować siły i przeciążony bodźcami układ nerwowy. Pilnujcie, by w miarę możliwości Wasza pociecha nie wkraczała na to terytorium – zwłaszcza gdy już raczkuje. Takie maluszki mają tendencję do zaganiania pieska do kąta lub podbierania mu jego zabawek, a to może potęgować u zwierzęcia stres i zwiększać prawdopodobieństwo jego nagłej, nieprzyjemnej reakcji.
Sprawcie, by pies wiedział, że nie musi czuwać przy maluszku. Przyzwyczajcie go do tego, że w każdej chwili może zostawić dziecko samo i wrócić do niego wtedy, kiedy tylko ma na to ochotę. Jak to zrobić? Na przykład, jeśli tylko zauważycie u psa oznaki dyskomfortu lub napięcia, spokojnie wyprowadźcie go z pokoju, nie zabraniając mu powrotu, gdy tego zechce.
Jeśli pies chroni swoje zabawki lub smakołyki i nie udało Ci się poradzić z tym problemem przed narodzinami dziecka, starajcie się zapobiegać sytuacjom konfliktowym. Usuńcie wszystkie psie zabawki oraz „grzechotki” z pola widzenia dziecka i absolutnie nie pozwalajcie maluchowi zbliżać się do psa podczas jedzenia.
Jeśli Wasz pies ma silnie rozwinięty instynkt łowiecki i widzicie, że jego oczy są stale skupione na dziecku, piesek jest cały napięty i podekscytowany, na kilka tygodni pozostawcie go w obroży
z przymocowaną do niej liną lub smyczą (o długości co najmniej 1 metra!) i w razie potrzeby kontrolujcie jego dostęp do dziecka. Nigdy nie zostawiajcie jednak psa na smyczy, gdy jest sam w domu – to niebezpieczne i niewłaściwe pod względem dobrostanu zwierzęcia.
Niezależnie od tego, jak bardzo ufacie pieskowi i jak bardzo łagodny i spokojny jest w otoczeniu dziecka, nie zostawiajcie tej dwójki sam na sam. Wszystkie interakcje na linii pies- dziecko powinny odbywać się pod kontrolą dorosłego człowieka.
Praca z behawiorystą
Jeśli pomimo intensywnej pracy z psem jego zachowanie względem malucha wciąż pozostawia wiele do życzenia, a Wy zwyczajnie boicie się o bezpieczeństwo i zdrowie Waszego dziecka, poszukajcie pomocy u psiego behawiorysty. Nie skreślaj zwierzaka – pomóż mu się zmienić!
