Pasje nadają życiu sens – ta zasada dotyczy nie tylko nas, dorosłych, ale również najmłodszych. W przypadku dzieci realizowanie zainteresowań może okazać się co najmniej doskonałym motorem do rozwoju, a w niektórych przypadkach wręcz przepustką do świetlanej zawodowej przyszłości. Dlatego tak ważne jest, by wspierać swoją pociechę w podążaniu za jej pasją. Dziś podpowiadamy, jak robić to mądrze.

Kiedy zacząć?

Jak najwcześniej! Ale uwaga: nie traktujmy sprawy zbyt serio. Kilkuletnie dzieci nie znają takich pojęć, jak „ambicja”, „dążenie do celu” czy „przyszłość”. Są po prostu zaciekawione światem i samymi sobą. Próbują, eksperymentują, nie poddają się. I o to w tym chodzi! Poszukiwanie zainteresowań u małych dzieci powinno przypominać zabawę i wiązać się z samymi przyjemnymi emocjami. Zresztą, tak powinno pozostać przez całe życie.

Pamiętajmy również, że nam, zakochanym w swoich maluszkach rodzicom, może wydawać się, że nasza pociecha jest wyjątkowo utalentowana muzycznie, plastycznie, sportowo, czy jeszcze inaczej. To całkowicie normalne – chcemy być dumni ze swojej latorośli i każdy przejaw jej wyjątkowości bierzemy za dobrą monetę! Natomiast w przypadku kilkulatków nagłe zainteresowanie jakimś tematem czy umiejętnością bardzo często związane jest z naturalnym skokiem rozwojowym, którego dziecko właśnie doświadcza. To, że nasz dwulatek tupie rytmicznie do puszczanej przez nas muzyki, może, ale wcale nie musi oznaczać, że rośnie nam w domu mały Ringo Starr. I to jest jak najbardziej w porządku! Wspólny taniec na środku pokoju to wciąż fantastyczny pretekst do rozwijającej zabawy. Tylko i aż!

Dlaczego rozwijanie pasji u dzieci jest tak istotne?

Zacznijmy od tego, że rozwijanie pasji jest dobre zawsze – niezależnie od tego, czy mamy 4 lata czy 94. Natomiast w przypadku dzieci i nastolatków podążanie za zainteresowaniami fantastycznie wzmacnia i przyspiesza ich rozwój, tak intelektualny, jak i emocjonalny czy społeczny. Jeśli więc chcemy, by nasza pociecha była w życiu spełniona, szczęśliwa i sięgała po to, co dla niej najlepsze – a któż z rodziców tego nie chce – od najmłodszych lat zachęcajmy ją do rozwoju zainteresowań.

Korzyści z realizowania pasji w wieku dziecięcym i nastoletnim:

• Rozwój intelektualny. Robiąc to, co kocha najbardziej, dziecko poznaje świat w sposób optymalny – za pośrednictwem pozytywnych, wzmacniających emocji, inaczej mówiąc: zabawy. Realizowanie pasji rozwija wiedzę z danej dziedziny i z dziedzin ościennych, ułatwia naukę, poszerza też słownictwo i horyzonty młodego umysłu.
• Wzmocnienie funkcji poznawczych umysłu, takich jak pamięć, koncentracja, myślenie, posługiwanie się językiem.
• Wzmocnienie pewności siebie. Dziecko robiąc to, na czym zna się najlepiej i osiągając sukcesy w danej dziedzinie, otrzymuje pozytywną informację zwrotną, dzięki czemu jego poczucie własnej wartości rośnie. To z kolei zaprocentuje w przyszłości, gdy w świat dorosłych nasza latorośl wkroczy odważnie i bez kompleksów.
• Rozwój umiejętności interpersonalnych. Realizacja pasji to niejednokrotnie okazja do poznawania nowych ludzi, nawiązywania przyjaźni i nauki odnajdywania się w nowym środowisku.
• Nauka kreatywności i samodzielności w organizowaniu sobie wolnego czasu.
• Kształtowanie charakteru – w końcu nic tak nie dodaje skrzydeł jak sukcesy, ale i nic tak nie hartuje jak porażki. Realizacja zainteresowań uczy również systematyczności i doprowadzania spraw do końca.
• Walka ze stresem. Zainteresowania, pasje czy hobby stanowią zdrowe i skuteczne odskocznie od codziennych problemów i trosk, których przecież nie brak na drodze ku dorosłości.
• I wreszcie: choć nie jest to regułą, czasami dziecięce zainteresowania przeradzają się w styl życia, a nawet w całą karierę – i to bardzo udaną. Jest wiele historii o małych komputerowych geniuszach, którzy dziś są inżynierami w NASA albo o gwiazdach rodzinnych uroczystości, które obecnie podbijają sceny największych teatrów na świecie.

Jak wspierać pociechę w realizacji zainteresowań i marzeń?

1. Obserwuj dziecko i wychwytuj jego predyspozycje

Podpatruj pociechę podczas zabawy lub zwykłych codziennych czynności. Jeśli zauważysz, że jest wyjątkowo zwinna i lubi ruch – może warto zapisać ją na zajęcia z piłki nożnej lub lekkiej atletyki? Potrafi godzinami wybierać swoje stroje, a przy tym całkiem nieźle wychodzi jej rysowanie? Być może warto zachęcać ją do projektowania własnych kostiumów?

2. Niczego nie narzucaj i nie realizuj poprzez dziecko własnych ambicji

To prawdopodobnie jedna z najważniejszych rad. Jako rodzice często mamy tendencję do przenoszenia na swoje dzieci własnych pasji, zainteresowań i ambicji. Nie należy tego robić. Pamiętajmy, że zaangażowanie w jakiś temat powinno wypływać od samego dziecka – i tylko od niego. My jesteśmy jednie od tego, by wspierać pociechę na drodze do realizacji marzeń. Jej marzeń.

3. Spędzajcie twórczo i aktywnie czas

Aby maluch mógł odkryć swoją pasję lub życiowe powołanie, musi mieć okazję spróbować wcześniej wielu rzeczy. I tu właśnie do akcji powinni wkraczać rodzice. Odwiedzaj z dzieckiem ciekawe miejsca, takie jak teatry, kina, muzea. Podróżujcie – choćby po najbliższych okolicach. Chodźcie na basen, na mecze, na koncerty. Czytaj dziecku książeczki, rozbudzaj wyobraźnię i poszerzaj jego horyzonty.

4. Dopinguj i chwal, chyba że… nie jest to potrzebne

Dzieci potrzebują pozytywnego wzmocnienia i pochwał. To buduje ich poczucie własnej wartości, uczy szacunku do własnych osiągnięć i motywuje do dalszej pracy. Czasami jednak przydaje się również konstruktywna krytyka. Absolutnie nie chodzi o to, by podcinać dziecku skrzydła, ale by delikatnie sprowadzić je na ziemię, gdy zbytnia fantazja i pewność siebie stanowią problem i zwiastują możliwość gorzkiego rozczarowania.

5. Pozwól na eksperymenty, również te nieudane

Im młodsze dziecko, tym bardziej przelotne mogą być jego zainteresowania. A nawet w późniejszym wieku, po spróbowaniu swoich sił w jakiejś dziedzinie, córka lub syn ma prawo po prostu zmienić zdanie. Nie traktuj kwestii pasji swojej pociechy w sposób kategoryczny i definitywny. Pozwól dziecku swobodnie poszukiwać „czegoś swojego”.

6. Nie krytykuj i nie deprecjonuj wybranej pasji

Tak długo, jak nie wpływa ona negatywnie na zdrowie i rozwój Twojego dziecka, każda jego pasja jest wspaniała. Nie musisz jej rozumieć ani tym bardziej podzielać. Po prostu wykaż zainteresowanie i absolutnie nigdy nie wyśmiewaj oraz nie lekceważ zainteresowań pociechy.

7. Motywuj lub przeciwnie – studź nadmierne ambicje

Twoje wsparcie jest na wagę złota, zwłaszcza jeśli widzisz, że Twoje dziecko ma prawdziwy talent i możliwość zajścia w danej dziedzinie daleko. Rozwijanie pasji z czasem może przerodzić się w sposób na życie, ale to długa i mozolna droga, w której zawsze przyda się dodatkowa motywacja. Choćby do tego, by jednak wstać o tej 5:00 i pojechać na kolejny trening na basenie lub nie przestawać ćwiczyć gamy na pianinie, mimo że chętniej obejrzałoby się w tym czasie serial na Netflixie. Wszystko rozbija się o indywidualny charakter pociechy. Niektóre dzieci są wręcz zbyt ambitne i za mocno zdeterminowane. Takim dzieciakom należy pomóc nauczyć się relaksować i odrobinę odpuszczać, inaczej, ambicja może odebrać radość z dzieciństwa.

8. Dbaj, by jakość przeważała nad ilością zajęć

Ciągnąc zbyt wiele srok za ogon, niczego tak naprawdę nie robimy dobrze. To zresztą lekcja, która przydaje się również w dorosłym życiu. Dlatego, choć etap poszukiwań i prób jest niezwykle ważny, w pewnym momencie trzeba skupić się na czymś konkretnym. Zadbaj o to, by Twoje dziecko nie rozmieniało się na drobne, sama też nie zarzucaj go nadmierną ilością dodatkowych zajęć. Niech wybierze jedną lub dwie rzeczy i to im poświęci się najmocniej.

9. Nie pozwól, by pasja zdominowała życie dziecka i przerodziła się w obsesję

Historia pełna jest przypadków genialnych dzieci, które w drodze po sukces nie wytrzymały presji lub nie poradziły sobie w dorosłym życiu. Pasja powinna przede wszystkim dawać radość i przyjemność, być odskocznią od codziennego życia, możliwością samorozwoju. Gdy zaczynana dominować nad szkołą, rodziną i przyjaciółmi, traci wszystkie swoje zalety i przeradza się w niszczącą obsesję. Starajmy się pomagać dziecku zachować we wszystkim właściwe proporcje.